కాడ్మియం

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
కాడ్మియం, 00Cd
కాడ్మియం
Pronunciation/ˈkædmiəm/ (KAD-mee-əm)
Appearancesilvery bluish-gray metallic
Standard atomic weight Ar°(Cd)
కాడ్మియం in the periodic table
Hydrogen Helium
Lithium Beryllium Boron Carbon Nitrogen Oxygen Fluorine Neon
Sodium Magnesium Aluminium Silicon Phosphorus Sulfur Chlorine Argon
Potassium Calcium Scandium Titanium Vanadium Chromium Manganese Iron Cobalt Nickel Copper Zinc Gallium Germanium Arsenic Selenium Bromine Krypton
Rubidium Strontium Yttrium Zirconium Niobium Molybdenum Technetium Ruthenium Rhodium Palladium Silver Cadmium Indium Tin Antimony Tellurium Iodine Xenon
Caesium Barium Lanthanum Cerium Praseodymium Neodymium Promethium Samarium Europium Gadolinium Terbium Dysprosium Holmium Erbium Thulium Ytterbium Lutetium Hafnium Tantalum Tungsten Rhenium Osmium Iridium Platinum Gold Mercury (element) Thallium Lead Bismuth Polonium Astatine Radon
Francium Radium Actinium Thorium Protactinium Uranium Neptunium Plutonium Americium Curium Berkelium Californium Einsteinium Fermium Mendelevium Nobelium Lawrencium Rutherfordium Dubnium Seaborgium Bohrium Hassium Meitnerium Darmstadtium Roentgenium Copernicium Ununtrium Flerovium Ununpentium Livermorium Ununseptium Ununoctium
Zn

Cd

Hg
వెండికాడ్మియంఇండియం
Groupమూస:Infobox element/symbol-to-group/format
Periodperiod 5
Block  d-block
Electron configuration[Kr] 4d10 5s2
Electrons per shell2, 8, 18, 18, 2
Physical properties
Phase at STPsolid
Melting point594.22 K ​(321.07 °C, ​609.93 °F)
Boiling point1040 K ​(767 °C, ​1413 °F)
Density (near r.t.)8.65 g/cm3
when liquid (at m.p.)7.996 g/cm3
Heat of fusion6.21 kJ/mol
Heat of vaporization99.87 kJ/mol
Molar heat capacity26.020 J/(mol·K)
Vapor pressure
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T (K) 530 583 654 745 867 1040
Atomic properties
Oxidation states−2, +1, +2 (a mildly basic oxide)
ElectronegativityPauling scale: 1.69
Atomic radiusempirical: 151 pm
Covalent radius144±9 pm
Van der Waals radius158 pm
Color lines in a spectral range
Spectral lines of కాడ్మియం
Other properties
Natural occurrenceprimordial
Crystal structurehexagonal close-packed (hcp)
Hexagonal close packed crystal structure for కాడ్మియం
Speed of sound thin rod2310 m/s (at 20 °C)
Thermal expansion30.8 µm/(m⋅K) (at 25 °C)
Thermal conductivity96.6 W/(m⋅K)
Electrical resistivity(22 °C) 72.7 n Ω⋅m
Magnetic orderingdiamagnetic[3]
Young's modulus50 GPa
Shear modulus19 GPa
Bulk modulus42 GPa
Poisson ratio0.30
Mohs hardness2.0
Brinell hardness203 MPa
CAS Number7440-43-9
History
DiscoveryKarl Samuel Leberecht Hermann and Friedrich Stromeyer (1817)
First isolationKarl Samuel Leberecht Hermann and Friedrich Stromeyer (1817)
Named byFriedrich Stromeyer (1817)
Isotopes of కాడ్మియం
Template:infobox కాడ్మియం isotopes does not exist
 Category: కాడ్మియం
| references

కాడ్మియం ఒక మూలకం. దీని రసాయన హ్రస్వనామం Cd. దీని పరమాణు సంఖ్య 48. ఇది లేత నీలం రంగులో ఉండే మెత్తటి లోహము. ఇది కాసింత మెత్తగా, లేత పసుపుపచ్చ రంగులో ఉండే లోహం కనుక ఆవర్తన పట్టికలో 12 వ గుంపులోని యశదం (zinc),, పాదరసం (mercury) లను పోలి ఉంటుంది.

జింక్ ఖనిజాలతో పాటు కాడ్మియం ఒక ఉపలబ్ధిగా దొరుకుతుంది. కాడ్మియంని అనేక సందర్భాలలో ఉపయోగిస్తున్నారు. ఉదాహరణకి తుప్పు పట్టని ఉక్కు తయారీలోనూ, ప్లాస్టిక్ సామానుల రంగులు స్థిరీకరించేందుకు, రంగురంగుల గాజు సామాను చెయ్యడంలోనూ కాడ్మియం వాడుక ఎక్కువగా ఉంది. కాని ఇటీవల కాలంలో కొన్ని దుష్ప్రభావాల కారణంగా దీని వాడకం తగ్గుతోంది. ఐరోపాలో దీనిని ప్రమాదకర పదార్థాల జాబితాలో వెయ్యడం కూడా జరిగింది.[4]) ఇటీవల నికెల్-కేడ్మియం బేటరీల వాడుక తగ్గించి ఆ స్థానంలో నికెల్-మెటల్ హైడ్రైడ్ బేటరీలని కాని, లిథియం-అయాన్ బేటరీలని కాని వాడుతున్నారు.

జింక్ వలె, ఇది దాని కాంపౌండ్స్ అత్యంతలో ఆక్సీకరణ స్టేట్ +2 ఇష్టపడతాడు, పాదరసం వంటి అది మార్పు లోహాలు పోలిస్తే తక్కువ ద్రవీభవన చూపిస్తుంది. కాడ్మియం, దాని కొంజీనిర్స్ ఎప్పుడూ వారు పాక్షికంగా మౌలిక లేదా సాధారణ ఆక్సీకరణ స్టేట్ ల్లో d లేదా f ఎలక్ట్రాన్ పెంకులు నిండి లేదు, మార్పు లోహాలు పరిగణించరు. భూపటలంపై కాడ్మియం యొక్క సగటు ఏకాగ్రత మిలియన్ (ppm) 0.1, 0.5 భాగాల మధ్య ఉంది. ఇది జింక్ కార్బోనేట్ లో స్వచ్ఛరహితమైన దాన్ని వంటిది, జర్మనీలో ఇద్దరు, స్తోమెయర్, హెర్మన్ వెంటవెంటనే 1817లో కనుగొన్నారు.

మూలాలు

[మార్చు]
  1. "Standard Atomic Weights: Cadmium". CIAAW. 2013.
  2. Prohaska, Thomas; Irrgeher, Johanna; Benefield, Jacqueline; et al. (2022-05-04). "Standard atomic weights of the elements 2021 (IUPAC Technical Report)". Pure and Applied Chemistry (in ఇంగ్లీష్). doi:10.1515/pac-2019-0603. ISSN 1365-3075.
  3. Lide, D. R., ed. (2000). "Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds". CRC Handbook of Chemistry and Physics (PDF) (81st ed.). CRC Press. ISBN 978-0-8493-0481-1.
  4. Morrow, H. (2010). "Cadmium and Cadmium Alloys". Kirk-Othmer Encyclopedia of Chemical Technology. John Wiley & Sons. pp. 1–36. doi:10.1002/0471238961.0301041303011818.a01.pub3. ISBN 978-0-471-23896-6.
"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=కాడ్మియం&oldid=4094853" నుండి వెలికితీశారు