భారతీయ మహిళా ముఖ్యమంత్రుల జాబితా
భారతదేశంలోని వివిధ రాష్ట్రాలకు 2018 నాటికి మొత్తంగా 16 మంది మహిళలు ముఖ్యమంత్రులుగా పనిచేశారు.[1] ప్రస్తుతం వారిలో వసుంధరా రాజే, మమతా బెనర్జీ, మెహబూబా ముఫ్తీలు ముఖ్యమంత్రులుగా పనిచేస్తున్నారు. ఈ 13 రాష్ట్రాల్లో కేవలం ఒకసారే మహిళా ముఖ్యమంత్రులు ఎన్నిక అవ్వగా, ఢిల్లీ, తమిళనాడు, ఉత్తర ప్రదేశ్లలో రెండుసార్లు మహిళా అభ్యర్థులు ఎన్నికవడం విశేషం. ఈ పదహారు మంది మహిళా ముఖ్యమంత్రుల్లో కాంగ్రెస్కు చెందిన వారు అయిదుగురు, బిజెపి ముఖ్యంత్రులు నలుగురు, ఇద్దరు ఏఐడిఎంకె కు చెందినవారు ఉన్నారు. భారతదేశ మొట్ట మొదటి మహిళా ముఖ్యమంత్రి సుచేతా కృపలానీ 1963-67 వరకు అతిపెద్ద రాష్ట్రమైన ఉత్తర ప్రదేశ్ ముఖ్యమంత్రిగా సుచేతా కృపలానీ నైపుణ్యం, పారదర్శక పరిపాలనను నిరూపించారు. తన పదవీ కాలంలో దిగజారిపోయిన రాష్ట్ర ఆర్థిక వ్యవస్థను నియంత్రించింది. రాష్ట్ర ఉద్యోగులు వేతనాలను పెంచాలని డిమాండ్ చేస్తూ 62 రోజుల సమ్మె నిర్వహించారు. కృపలానీ తన నిర్ణయంలో దృఢంగా ఉండి, కార్మికులు రాజీకి సిద్ధంగా ఉన్నప్పుడు వారి అభ్యర్థనను అంగీకరించినట్లు భావిస్తున్నారు[2] . సుచేతా కృపలానీ రాజకీయ జీవితములో ఆమె అఖిల భారత మహిళా కాంగ్రెస్ ను స్థాపించారు. 1949లో ఐక్యరాజ్యసమితి జనరల్ అసెంబ్లీకి ప్రతినిధిగా ఉన్న ఆమె 1961లో అంతర్జాతీయ కార్మిక సంస్థకు భారత ప్రతినిధి బృందానికి నాయకత్వం వహించారు. 1971లో సుచేతకృపలానీ రాజకీయాల నుంచి విరమించారు. ఆమె 1974లో మరణించింది. సుచేతకృపలానీ స్వతంత్ర గణతంత్రానికి అంకితమైన జీవితం.
మహిళా ముఖ్యమంత్రుల జాబితా[మార్చు]
- సూచీ
- * ప్రస్తుతం పదవిలో ఉన్నవారు
- † పదవిలో ఉండగా మరణించినవారు
| క్ర.సం | పేరు | చిత్రం | రాష్ట్రం | టర్మ్ | పదవి కాలం (రోజులలో ) | పార్టీ | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | సుచేతా కృపలానీ
(25 జూన్ 1908 – 1 డిసెంబరు 1974) |
ఉత్తర ప్రదేశ్ | 1963 అక్టోబరు 2 – 1967 మార్చి 13 | 1258 | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | ||
| 2 | నందిని సత్పతీ
(9 జూన్ 1931 – 4 ఆగస్టు 2006) |
|
ఒడిశా | 1972 జూన్ 14 – 1973 మార్చి 3
1974 మార్చి 6 – 1976 డిసెంబరు 16 |
1278 | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | |
| 3 | శశికళ కకొడ్కర్
(7 జనవరి 1935 – 28 అక్టోబరు 2016) |
గోవా | 1973 ఆగస్టు 12 – 1979 ఏప్రిల్ 27 | 2084 | మహారాష్ట్రవాదీ గోమాంతక్ పార్టీ | ||
| 4 | అన్వారా తైమూరు
(24 నవంబరు 1936 – 28 సెప్టెంబరు 2020) |
అసోం | 1980 డిసెంబరు 6 – 1981 జూన్ 30 | 206 | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | ||
| 5 | వి.ఎన్.జానకి రామచంద్రన్
(30 నవంబరు 1923 – 19 మే 1996) |
|
తమిళనాడు | 1988 జనవరి 7 – 1988 జనవరి 30 | 23 | ఆల్ ఇండియా ద్రవిడ మున్నేట్ర కజగం | |
| 6 | జె. జయలలిత
(24 ఫిబ్రవరి 1948 – 5 డిసెంబరు 2016) |
|
తమిళనాడు | 1991 జూన్ 24 – 1996 మే 12
2001 మే 14 – 2001 సెప్టెంబరు 21, 2002 మార్చి 2 – 2006 మే 12, 2011 మే 16 – 2014 సెప్టెంబరు 27, 2015 మే 23 – 2016 డిసెంబరు 5[†] |
5238 | ఆల్ ఇండియా ద్రవిడ మున్నేట్ర కజగం | |
| 7 | మాయావతి
(జననం. 15 జనవరి 1956) |
ఉత్తర ప్రదేశ్ | 1995 జూన్ 13 – 1995 అక్టోబరు 18,
1997 మార్చి 21 – 1997 సెప్టెంబరు 21, 2002 మే 3 – 2003 ఆగస్టు 29, 2007 మే 13 – 2012 మార్చి 15 |
2562 | బహుజన్ సమాజ్ పార్టీ | ||
| 8 | రాజేంద్ర కౌర్ భట్టల్
(జననం. 30 సెప్టెంబరు 1945) |
|
పంజాబ్ | 1996 నవంబరు 21 – 1997 ఫిబ్రవరి 12 | 83 | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | |
| 9 | రబ్రీదేవి
(జననం. 1 జనవరి 1959) |
.jpg)
|
బీహార్ | 1997 జూలై 25 నుండి 1999 ఫిబ్రవరి 11,
1999 మార్చి 9 నుండి 2000 మార్చి 2, 2000 మార్చి 11 నుండి 2005 మార్చి 6 వరకు |
2746 | రాష్ట్రీయ జనతాదళ్ | |
| 10 | సుష్మాస్వరాజ్
(14 ఫిబ్రవరి 1953 – 6 ఆగస్టు 2019) |
|
ఢిల్లీ | 1998 అక్టోబరు 13 – 1998 డిసెంబరు 3 | 51 | భారతీయ జనతా పార్టీ | |
| 11 | షీలా దీక్షిత్
(31 మార్చి 1938 – 20 జూలై 2019) |
|
ఢిల్లీ | 1998 డిసెంబరు 4 – 2013 డిసెంబరు 27 | 5502 | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | |
| 12 | ఉమాభారతి
(జననం. 3 మే 1959) |
|
మధ్యప్రదేశ్ | 2003 డిసెంబరు 8 – 2004 ఆగస్టు 23 | 259 | భారతీయ జనతా పార్టీ | |
| 13 | వసుంధర రాజే
(జననం. 8 మార్చి 1953) |
|
రాజస్థాన్ | 2003 డిసెంబరు 8 – 2008 డిసెంబరు 18
2013 డిసెంబరు 8 – 2018 డిసెంబరు 17 |
3667 | భారతీయ జనతా పార్టీ | |
| 14 | మమతా బెనర్జీ
(జననం. 5 జనవరి 1955) |
|
పశ్చిమ బెంగాల్ | 2011 మే 20 – పదవిలో ఉన్నారు | 4757 | ఆల్ ఇండియా తృణమూల్ కాంగ్రెస్ | |
| 15 | ఆనందిబెన్ పటేల్
(జననం. 21 నవంబరు 1941) |
|
గుజరాత్ | 2014 మే 22 – 2016 ఆగస్టు 7 | 808 | భారతీయ జనతా పార్టీ | |
| 16 | మెహబూబా ముఫ్తీ
(జననం. 22 మే 1959) |
|
జమ్మూ, కాశ్మీర్ | 2016 ఏప్రిల్ 4 – 2018 జూన్ 20 | 807 | జమ్మూ అండ్ కాశ్మీర్ పీపుల్స్ డెమోక్రటిక్ పార్టీ | |
మూలాలు[మార్చు]
- ↑ "From Sucheta Kriplani to Mehbooba Mufti: List of women chief ministers in India". livemint.com/. Archived from the original on 23 ఏప్రిల్ 2021. Retrieved 23 April 2021.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ "Sucheta Kripalani: India's first woman chief minister, chartered her own independent course". indianexpress.com/. Archived from the original on 23 ఏప్రిల్ 2021. Retrieved 23 April 2021.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)